Kiedy inflacja w gospodarce jest spowodowana głównie kryzysem na rynku energetycznym, potrzebny jest przewidywalny koszt produkcji energii dla sektora przemysłowego. – Optymalne rozwiązanie to energia pochodząca z atomu – przekonywał Thierry Deschaux (EDF), podczas konferencji zorganizowanej przez Instytut ESG: „Przemysłowy potencjał do zielonej zmiany”, która odbyła się w Warszawie na początku lipca. Francuski koncern jest jednym z największych graczy na światowych rynkach energetycznych. W październiku 2021 r. EDF złożył rządowi polskiemu wstępną ofertę na budowę w Polsce czterech do sześciu reaktorów EPR w ramach Polskiego Programu Energetyki Jądrowej.
Podczas panelu „Kolory energii – potencjał Polski w produkcji zielonej energii” w roli prelegentów wystąpili Thierry Deschaux – dyrektor generalny EDF SA przedstawicielstwo w Polsce – energia jądrowa, dr Dawid Piekarz – wiceprezes Instytutu Staszica, Piotr Gepert – doradca prezesa, Pracodawcy RP, Agnieszka Skorupińska – adwokat, partner i lider zespołu prawa ochrony środowiska kancelarii CMS.
– Transformację energetyczną w Polsce w dużej mierze realizują obecnie sami prosumenci, małe i średnie przedsiębiorstwa, które zdecydowały się zainwestować w instalacje fotowoltaiczne. Problem leży w zapleczu strukturalnym, niestety mamy przestarzałą sieć energetyczną, która nie nadąża za współczesnymi wyzwaniami, nie jest w stanie podołać obciążeniom. Mówiąc językiem potocznym proces transformacji w naszym kraju przebiega nieco „po partyzancku”, i jest to komplement, a nie zarzut, skoro przynosi on oczekiwane rezultaty – podkreślił na wstępie dr Dawid Piekarz.
Wiceprezes Instytutu Staszica zwrócił też uwagę szczególną na rolę polskiej myśli technologicznej, rodzimych startupów, przed którymi pojawia się ogromna szansa dołączenia i wywarcia wpływu na kształtowanie się polskiej strategii energetycznej. – Nasz największy błąd w ostatnich dwudziestu latach to brak w Polsce elektrowni atomowej, brak mniejszych, modułowych reaktorów – musimy te braki nadrobić jak najszybciej – tłumaczył.
Thierry Deschaux zaznaczył, że czysta i bezpieczna energia to przede wszystkim energia odnawialna, która dzięki postępowi technologicznemu jest nie tylko coraz tańsza, ale też koszty jej produkcji są coraz bardziej przewidywalne, ponieważ w zdecydowanej większości są to koszty poniesione w związku z samą inwestycją.
W 2020 r. miks energetyczny Francji składał się w 70 proc. z energii atomowej, w 24 proc. ze źródeł odnawialnych (z 13 proc. udziałem energii wodnej i 7,9 proc. wiatrowej) oraz w nieco ponad 1 proc. kopalnych (tylko ropy i gazu ziemnego). Tak więc blisko 97 proc. energii elektrycznej zużywanej we Francji jest wolne od emisji CO2 i jest to cel, do którego powinna dążyć Polska. Aby w przyszłości uniknąć sytuacji, z którą mamy obecnie do czynienia, kiedy inflacja w gospodarce jest spowodowana głównie kryzysem na rynku energetycznym, potrzebny jest przewidywalny koszt produkcji energii dla sektora przemysłowego. Optymalne rozwiązanie to energia pochodząca z atomu – mówił dyrektor generalny EDF SA.
Piotr Gepert, doradca prezesa Pracodawców RP, poświęcił dużo uwagi problematyce ciepłownictwa, która stanowi podstawę rynku energii w Polsce. – Ciepłownictwo jest w samym sercu debaty o gospodarczej, ekonomicznej oraz społecznej przyszłości energetycznej Polski. Uniezależnienie się od importu paliw kopalnianych to obecnie kwestia kluczowa. Przede wszystkim powinniśmy zdefiniować sferę popytową, duża w tym rola nie tylko władz centralnych, ale i lokalnych, takich jak gminy. Potrzebne jest też zredefiniowanie pojęcia dużego przedsiębiorstwa ciepłowniczego, podejście usługowe do klienta na każdym etapie, które ma zapewnić komfort cieplny po rozsądnej cenie, wraz ze wszystkimi wymogami środowiskowymi – zaproponował Gepert.
Sytuację związaną z regulacjami i taksonomią w zakresie energetyki przedstawiła Agnieszka Skorupińska – adwokat, partner i lider zespołu prawa ochrony środowiska kancelarii CMS. – Widać, że firmy w Polsce dostrzegają tematykę zrównoważonego rozwoju i starają sobie radzić ze współczesnymi wymogami za pomocą narzędzi dostępnych obecnie na rynku. Jeżeli chodzi o taksonomię – węgiel jest eliminowany w możliwie szybkim tempie, obrane kierunki to gaz i atom. Ten ostatni docelowo ma być niebawem wprowadzony do taksonomii, co jest kluczowe z perspektywy finansowania i dofinansowania projektów jądrowych. Poza tym taksonomia stawia zdecydowanie na Odnawialne Źródła Energii, ale według wskazanych wymogów. Banki w naturalny sposób idą w kierunku zrównoważonej energii, dzisiaj nie dostaniemy już finansowania na projekt, który nie uwzględnia zasad zrównoważonego rozwoju. Trzeba jednak pamiętać, że również projekty nie wpisujące się całościowo w ten trend, są sprawdzane przez instytucje finansowe pod kątem zasad CSR i ESG. Dla sukcesu polskiego procesu kluczowa jest dekarbonizacja przemysłu – analizowała Agnieszka Skorupińska.
Podczas panelu poruszony został również temat bezpieczeństwa energetycznego Polski. Energia jądrowa i OZE to najbezpieczniejsze obecnie źródła energii. Polski program energetyczny musi pójść w tym właśnie kierunku. Polska musi działać szybko i teraz, nie ma już czasu aby czekać – zgodnie stwierdzili eksperci. Jak zbudować system energetyczny odporny na zawirowania geopolityczne? EDF proponuje rozwiązanie w całości europejskie, przy znaczącym udziale polskich podwykonawców. Kontekst rosyjskiego ataku na Ukrainę i wynikający z niego kryzys energetyczny przypominają nam, że jednym z filarów polityki energetycznej musi być niezależność i suwerenność energetyczna – podkreślił na zakończenie dyrektor Deschaux.