Wystawa “Piękno stołu. Zastawa z kolekcji Czartoryskich” przenosi w czasy, kiedy toasty wznoszono z wymyślnych pucharów, a łyżki na obiady przynoszone były przez gości. Ekspozycja jest dostępna na Zamku Żupnym w Wieliczce. Dzięki kolekcji, którą gromadzić zaczęła księżna Izabela Czartoryska, dzisiaj możliwe jest wyjątkowe spotkanie z kulturą stołu w dawnych wiekach.
Zwiedzających zaskakują dekoracyjne kubki, nietypowe kufle czy złote i srebrne talarze z herbami. Uwagę przyciąga chociażby niezwykła buteleczka z kryształu górskiego, w kształcie winnego grona. Może być uznana za odpowiednik współczesnej „piersiówki”. Na wystawie nie zabrakło również przedmiotów używanych niegdyś przez Czartoryskich m.in. serwisów z porcelany. Obraz dawnych polskich uczt uzupełniają również oryginalne opisy przyjęć oraz wyroby rzemiosła artystycznego, takie jak np. zegar kaflowy.
fot. http://muzeum.wieliczka.pl/wystawa-piekno-stolu-zastawy-z-kolekcji-czartoryskich/
Początki kolekcji, dostępnej obecnej w Wieliczce, wiążą się z księżną Izabelą Czartoryską. Byłą znaną miłośniczką teatru i mecenaską sztuki. Mocno zaangażowała się wspólnie z mężem Adamem Kazimierzem w działalność polityczną. Mimo że Czartoryskich spotkały kolejne represje, włącznie z konfiskatą mienia, niestrudzenie pozostawali wierni sprawie polskiej, mocno angażując się również w działaniach edukacyjne i kulturalne. W Świątyni Sybilli w Puławach, gdzie Czartoryscy posiadali pałac i mieszkali znaczną część życia, księżna Izabela tworzy pierwsze na ziemiach polskich muzeum publiczne. Umieszcza w nim początkowo pamiątki historyczne zgromadzone w trakcie podróży po Polsce i Europie, a później zbiory rozszerza o kolejne eksponaty. Pozostawiła po sobie szereg pamiątek, w tym przedmiotów, które służyły rodzinie podczas gościn i wytwornych kolacji z udziałem czołowych polskich patriotów, filozofów i pisarzy. Część z przedmiotów należących do księżnej Czartoryskiej współtworzy niezwykłą ekspozycję obrazującą splendor dawnych uczt. Jej organizatorem jest Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie. Wystawa będzie dostępna do 19 maja 2019 r.