Zapotrzebowanie na energię w ubiegłym roku znacząco wzrosło w związku z sytuacją geopolityczną – ceny gazu skoczyły, a za tym szły podwyżki cen za energię elektryczną w całej Europie. Ceny uprawnień do emisji CO2 także wzrosły, co wyznacza nowe trendy w redefinicji priorytetów energetycznych w każdym europejskim kraju.
Dla Polski oznacza to nie tylko wprowadzanie szybkiej transformacji energetycznej, ale także dywersyfikację dostaw surowców i rozwinięcie gałęzi odnawialnych źródeł energii. Sytuacja jest wymagająca i potrzeba konkretnych działań, by móc budować czystą energię – o tym eksperci rozmawiali podczas panelu „Budując czystą energię – Polska na szlaku zielonej zmiany” na II Kongresie ESG. Wydarzenie odbyło się 25 stycznia br. w Warszawie.
Firmy nastawione na zielone inwestycje? Raporty pod lupą
Jak zauważył dr hab. Piotr Stankiewicz z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Dyrektor Programu Przemysł w Forum Energii, w chwili obecnej firmy kierują się przede wszystkim cenami energii, dlatego, że energia ze źródeł odnawialnych jest po prostu tańsza i to się zbiega również z chęcią realizacji celów klimatycznych. Natomiast ekspert zauważył, że odsetek firm raportujących działalność niefinansową nie jest zniewalająca. – Jest zaledwie 24-25 proc. spółek notowanych na giełdzie, które składają raporty niefinansowe, więc widzimy, że to raportowanie ogranicza się przede wszystkim do… samego raportowania. Jak przyjrzymy się realnym celom na przykład redukcji emisji, to tutaj jest jeszcze gorzej, to jest 8,9 proc. firm, które mają w ogóle zdefiniowane te cele i określone działania prowadzące do tej do tej redukcji – powiedział Stankiewicz. Przedstawiciel UMK zwrócił także uwagę na samą zawartość strategii ESG, które sam bada na uniwersytecie. Tu także obraz zdaje się być jeszcze bardziej pesymistyczny. – To, co widać, to jest to jest bardzo duża krótkoterminowość tych strategii. Większość z nich jest nakierowana na działania, które w efekcie przyniosą może 20, może 25 proc. redukcji emisji. To co powinno się tam znaleźć to jest przede wszystkim efektywność energetyczna, zapewnienie sobie własnych lub zakontraktowanych dostaw energii z odnawialnych źródeł, ale to czego brakuje, to jest to jest pewna wizja zmiany modelu biznesowego i transformacji zrównoważonej, która byłaby nastawiona na coś więcej niż obniżenie kosztów – dodał Stankiewicz.
„Zieloność” ze wsparciem banków,
O tym, że banki chcą więcej zielonych projektów i postrzegają dobrze rozwinięte projekty jako „dobro zielone” mówił Mariusz Samordak – Dyrektor Zarządzający kierujący Pionem Ekologii, Taksonomii i Analiz, Bank Ochrony Środowiska. Mogliśmy usłyszeć, że zielone projekty są niezwykle rzadkie, nie zawsze spełniają warunki by uzyskać finansowanie i jest ich po prostu mało. – Chcielibyśmy, żeby tych projektów było po pierwsze więcej, a po drugie, żeby były opłacalne – zaczął stanowczo Samordak. Powiedział także o bardzo ważnym elemencie edukacji wewnątrz organizacji. – Mamy grupę inżynierów ekologów, którzy starają się tłumaczyć język inwestorski na wymogi bankowe. I to się udaje, natomiast cały czas patrząc zupełnie globalnie tych projektów na razie jest za mało, a banki mają dużo większy apetyt, mają dużo większy portfel potencjalny, który można przeznaczyć na projekty zielone, dlatego też wydaje mi się, że każdy ich szuka, nie tylko my – dodał przedstawiciel BOŚ.
Problemem legislacja, brak infrastruktury
Na problem związany z prawodawstwem zwrócił uwagę Ryszard Hordyński – Dyrektor ds. Strategii i Komunikacji Huawei Polska. – Moim zdaniem to co przeszkadza, to są ciągle zmieniające się reguły gry i tu zarówno widać to na rynku konsumentów czy prosumentów – stwierdził Horodyński. Dodał także, że jest w Polsce zainteresowanie energią odnawialną na rynku prywatnym i biznesowym, choć nie tak duże jak na zachodzie. – Nie wiem, dlaczego nie widać takiego zainteresowania. Patrząc na inne kraje widzimy to zaangażowanie w nowe technologie. Ale koniec końców ważna jest sieć przemysłowa – tłumaczył przedstawiciel Huawei – Mamy ładowarki, które ładują samochód w 10 minut na 200 na kilometrów no i cóż, tylko właśnie tej sieci ładowania to już w Polsce nie do końca widać.
Sejmowe wsparcie projektów, ważne korzyści dla obywateli
Urszula Pasławska – Poseł na Sejm RP, Przewodnicząca Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa podkreśliła, że reprezentuje partię polityczną, która od kilkudziesięciu lat zajmuje się energetyką. Stwierdziła, że dzisiaj kwestia energetyki odnawialnej jest być może niezrozumiała przez wielu polityków, ale jest zrozumiała przez społeczeństwo. – Każdy chce mieć przy domu biogazownię, obywatele chcą paneli fotowoltaicznych, a przedsiębiorca małe wiatraki. To, co się dzieje dzisiaj w Europie, w Polsce to nie jest kwestia tego, że węgiel się skończy – z jednej strony to cele klimatyczne, a z drugiej pragmatyczne spojrzenie przedsiębiorców, i obywateli na te kwestie – powiedziała Pasławska. Podkreśliła, że ustawa, która jest dzisiaj procedowana, jest bardzo wyczekiwana, bo w 2016 roku zmieniono ustawę w taki sposób, że dzisiaj 99,7 proc. terytorium Polski jest wyłączona w ogóle z energetyki wiatrowej. – Mam nadzieję, że wprowadzenie ustawy przyczyni się nie tylko do częściowego uwolnienia energetyki wiatrowej, ale zupełnie ją uwolni – tłumaczyła. Dodała, że żadna reforma, żadne nowe normy prawne nie wprowadzą transformacji energetycznej, jeśli nie będzie to związane z korzyściami dla obywateli. – Jeżeli w tej ustawie wiatrowej obywatele nie będą mieli korzyści z tego, że znajdują się w pewnej odległości, nie będą jej korzyści z budowania nowych instalacji, to ona po prostu nie sprawdzi się. Posłanka zwróciła uwagę, że największym problemem jest jednak brak sieci, które są „histerycznie” niedoinwestowane i żaden, nawet najlepszy projekt, bez tego po prostu nie będzie mógł funkcjonować.
Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym: Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Ministra Klimatu i Środowiska, Ministerstwa Finansów, Minister Rodziny i Polityki Społecznej, Ministra Aktywów Państwowych, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Marzeny Machałek, Ministerstwa Rozwoju i Technologii, Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Rzecznika Praw Obywatelskich, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, Piotra Mazurka – Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Młodzieżowej, Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej oraz JM Rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie Patronat nadany został przez: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Polską Agencję Nadzoru Audytowego, Politechnikę Warszawską, Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, Polską Agencję Inwestycji i Handlu. Partnerami strategicznymi byli: Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze”, Lasy Państwowe Partnerami głównymi są: PKO Bank Polski, Grupa Żabka, Lidl Polska, PGE Polska Grupa Energetyczna, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji operator „WorldSkills Poland" Partnerami są: Diaverum, Fundacja Agencji Rozwoju Przemysłu, Bank Gospodarstwa Krajowego, Huawei Polska, KGHM Polska Miedź, Totalizator Sportowy, DS Smith.
Główne rekomendacje na rzecz wdrożenia ESG:
• Rosnące ceny energii i uprawnień do emisji CO2 sprawiają, że konieczne jest szybkie wprowadzanie transformacji energetycznej w Polsce oraz dywersyfikacja dostaw surowców i rozwinięcie gałęzi odnawialnych źródeł energii.
• Raporty niefinansowe powinny koncentrować na osiągnięciu realnych celi i być długoterminowe. Jedynie 8,9 proc. firm w swych raportach mają zdefiniowane cele i określone działania prowadzące do ich osiągnięcia.
• Banki chcą finansować więcej zielonych projektów i postrzegają dobrze rozwinięte projekty jako „dobro zielone”.
• Konieczne jest uporządkowanie legislacji. Częste zmiany w przepisach nie ułatwiają wprowadzania zielonych i innowacyjnych rozwiązań.
• Żadna reforma, żadne nowe normy prawne nie wprowadzą transformacji energetycznej, jeśli nie będzie to związane z korzyściami dla obywateli.