Jak ESG wpłynie na branżę turystyczną? Jakie są szanse, a jakie wyzwania związane z ESG dla sektora turystycznego oraz jak ESG zmienia branżę turystyczną? – m.in. na te pytania odpowiadali uczestnicy debaty eksperckiej pt.: „Wpływ ESG na branżę turystyczną – szanse i wyzwania”, która odbyła się w siedzibie Krajowej Izby Gospodarczej.
W debacie uczestniczyli Rafał Szmytke – Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, dr hab. Ewelina Szczech-Pietkiewicz – Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Krzysztof Szadurski – Wiceprezes Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego, dr Elżbieta Wąsowicz-Zaborek – Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Moderatorem debaty był Damian Kuraś, wiceprezes Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, dyrektor Instytutu ESG.
Edukacja oraz raportowanie ESG
Czy możemy dbać o środowisko naturalne nie zmieniając swych przyzwyczajeń? – Turystyka masowa, której nie lubi środowisko naturalne, ale też środowisko miejscowych kultur, powoli zaczyna być traktowane jako passe. Rodzi się trend podróży krótszych, do bardziej kameralnych miejsc, lecz zarazem częstszych. Trudno powiedzieć, czy spowoduje to zmniejszenie śladu węglowego. Tu jedną z kluczowych kwestii są edukacja i zmiana postaw tak pracowników branży, jak i turystów – zauważyła dr Elżbieta Wąsowicz-Zaborek. Jej zdaniem, ważną rolę w zmianie postaw może też odegrać sztuczna inteligencja, o ile algorytmy, pomocne przy wyborze oferty turystycznej, zaczną uwzględniać kwestie ekologiczne.
Ekspertka SGH stwierdziła, że jednym z zauważalnych zjawisk jest zapominanie przez turystów o domowych przyzwyczajeniach i „zostawianie odkręconej wody, bo i tak płaci się za pokój”. Zauważyła też, że wielkie turystyczne molochy zaczynają być piętnowane, szczególnie gdy ich budowa wiąże się z szkodami środowiskowymi. – Lecz z drugiej strony ktoś na budowę wydaje zgodę a w tychże hotelach brakuje wolnych pokoi – mówiła dr Elżbieta Wąsowicz-Zaborek.
W jej przekonaniu, duże organizacje turystyczne poradzą sobie z unijnymi wymogami dotyczącymi raportowania ESG, gorzej do tego wydają się być przygotowane małe firmy, które są tak obciążone biurokracją, że dodatkowe obowiązki dotyczące skomplikowanego raportowania będą wyzwaniem mentalnym i finansowym.
Świadomi deklaratywnie
– Pokolenie Z jest z jednej strony bardziej świadome wpływu środowiskowego i społecznego, z drugiej, jest to pokolenie, które będzie mniej zasobne niż poprzednie pokolenia. To też będzie miało znaczenie dla sposobu podróżowania – oceniła dr hab. Ewelina Szczech-Pietkiewicz. W jej ocenie, na model podróżowania bardziej wpłynie strona podażowa niż popytowa. – Niby zwracamy uwagę na elementy kryjące się pod triadą ESG, ale na koniec i tak zwracamy uwagę na cenę, a po przyjeździe odkręcamy bez umiaru tę wodę – stwierdziła badaczka.
Zrównoważone trendy
Dr hab. Ewelina Szczech-Pietkiewicz oceniła, że w turystyce pojawiają się lub mogą się pojawić nowe trendy związane ze zrównoważonym rozwojem. M.in. stwierdziła, że ograniczeniu podróżowania może sprzyjać rozwój technologii umożliwiającej „podróżowanie bez podróżowania”. W jej przekonaniu, potrzebne jest powiązanie kosztów podróżowania z faktyczną wartością usługi czy produktu, bo obecnie środowiskowe koszty przelotu ponoszą również ci, którzy w ogóle nie latają. Nowym trendem będzie dużo większa personalizacja wyjazdów co umożliwi efektywniejsze, dzięki nowym technologiom, przetwarzanie zgromadzonych danych.
Turystyka to 5 proc. PKB
Krzysztof Szadurski stwierdził, że jest niezwykle ważne, aby przybywało turystów, dla których takie pojęcia jak slow life, użycie świadome czy checks and balances przestały być frazesami, a stały się rzeczywistością. Początkiem strukturalnej zmiany postaw turystów powinny być biura turystyczne i organizatorzy wyjazdów grupowych, szczególnie firmowych. Korporacyjni płatnicy wyjazdów, którzy już żyją ESG, bo są notowani na giełdzie albo są instytucją finansową, automatycznie zwracają uwagę na ekologiczne czy społeczne aspekty wyjazdów. – Grupa tych, dla których liczy się tylko cena, nigdy nie zniknie, lecz będzie topniała – ocenił przedstawiciel Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego.
Zdaniem Krzysztofa Szadurskiego, legislatorzy powinni wspomagać, choćby podatkowo, inwestycje branżowych przedsiębiorców np. w OZE, bo „ESG to są koszty”, których nikt nie uniknie. Przypomniał, że branża turystyczna tworzy około 5 proc. PKB. – Jako branża czujemy się niedowartościowani. Dopóki turystyka będzie dodatkiem do sportu, to niewiele się zmieni. Mówimy o zmianie świadomości konsumentów, ale musi się zmienić również świadomość polityków. Turystyka to nie są tylko przysłowiowe, bardzo sympatyczne spływy kajakowe, tylko potężna infrastruktura, ogromne inwestycje – i to w wielu dziedzinach. A na świecie jest gałęzią gospodarki, która powstrzymuje migracje. To też jest zrównoważony rozwój i też ESG – mówił.
ESG tak, ale dla wszystkich
Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej Rafał Szmytke również przypomniał o stosunkowo mało znanej roli jaką odgrywa branża turystyczna, w tym polska turystyka krajowa. – Turystyka jest jedną z głównych gałęzi światowej gospodarki. Europa jest najbardziej atrakcyjnym turystycznie regionem świata. A Polska mieści się w pierwszej dwudziestce najbardziej atrakcyjnych krajów na świecie – wyliczał. – Zgadam się, że zmiana oblicza turystyki jest procesem długotrwałym i połączonym z bardzo ważnym elementem edukacji. Ale przede wszystkim z zastosowaniem mechanizmów finansowych. Dla przedsiębiorców kluczowy jest wynik finansowy, bo jeżeli przestaniemy być atrakcyjni finansowo, to turysta krajowy czy zagraniczny wybierze zagranicę. POT podejmując zadania promocyjne, bierze pod uwagę trendy w turystyce oraz coraz większą świadomość turystów na kryteria związane ze zrównoważoną turystyką. Jednym z kluczowych projektów, które realizujemy z naszymi partnerami w regionach jest cykl konferencji pod nazwą „Współpraca, Innowacje, Turystyka Zrównoważona”.
Stąd, zdaniem prezesa Szmytke, obciążenia finansowe wynikające z wdrażania ESG powinny obejmować nie tylko polski sektor turystyczny. Jednostronne obciążenia związane z wdrażaniem ESG będą oznaczać podważenie zasad równych warunków konkurowania. A zachęty podatkowe dla przedsiębiorców inwestujących w rozwiązania wynikające z zasad ESG wydają się oczywiste.
Partnerem Głównym wydarzenia była Polska Organizacja Turystyczna, partnerem merytorycznym Krajowa Izba Gospodarcza, zaś partnerami medialnymi: Dziennik – Gazeta Prawna, RaportCSR.pl, Raport ESG.