Po zeszłorocznym debiucie magazynów energii na rynku mocy, właściciele jednostek wytwórczych będą uważnie przyglądać się nadchodzącej w grudniu aukcji głównej na dostawy w 2028 roku.
Zofia Godula
Head of Sustainable Commodities, respect energy
Sumaryczna wielkość obowiązków mocowych w 2022 roku wyniosła 5,38 GW, z czego magazyny zostały zakontraktowane przez PSE na poziomie 165 MW, czyli pokryły jedynie 3,1 proc. zapotrzebowania. Dla porównania, w Wielkiej Brytanii pokrycie to wzrosło z 5 proc. w 2020 roku do 12,1 proc. w 2022 roku, kiedy to magazyny energii stały się trzecim, co do wielkości źródłem na rynku mocy, za energią pochodzącą z gazu i energią atomową. Cena zamknięcia w 1. rundzie wyniosła 406,35 PLN/kW/rok, podczas gdy w Wielkiej Brytanii zakontraktowano cenę na poziomie 60 GBP/kW/rok.
Stabilność i elastyczność
W tym roku spodziewany jest wzrost poziomu kontraktów mocowych PSE. Dlaczego? Ze względu na obserwowane obecnie spadki mocy dyspozycyjnych w KSE przy jednoczesnym wzroście udziału OZE w miksie energetycznym. Charakterystyka profilu produkcji źródeł odnawialnych sprawia, że potrzebne stają się rozwiązania rynkowe zabezpieczające stabilność oraz elastyczność sieci. Właśnie tutaj konieczny staje się rynek mocy, usługi regulacji częstotliwości, napięcia i zarządzania popytem. Dzięki tym mechanizmom możemy kształtować krzywą obciążeń, czyli redukować zapotrzebowanie na moc w szczytach obciążenia i przenosić zapotrzebowanie w doliny obciążenia.
Niedostateczna liczba tego typu inicjatyw doprowadziła do sytuacji, w której OSD rekordowo hamują wydawanie warunków przyłączeniowych, a jako alternatywę proponują odległe terminy. Zgodnie z danymi ze sprawozdania Prezesa URE w 2022 roku OSD odmówiły wydania warunków przyłączeniowych do sieci elektroenergetycznej na łączną moc 51 GW, co stanowi ponad trzykrotny wzrost w stosunku do roku poprzedniego. Ponadto, wśród obecnej grupy prosumentów, rośnie problem dotyczący mikroinstalacji fotowoltaicznych, gdzie niewydolna sieć i zbyt wysokie napięcia powodują odłączenie systemu PV od sieci. Jedną z głównych przyczyn jest skokowy wzrost inwestycji w małą fotowoltaikę. W samym 2022 roku odnotowano zwiększenie produkcji z mikroinstalacji o 109 proc. względem roku poprzedniego.
W poszukiwaniu alternatywnych sposobów zwiększania opłacalności
Modernizacja infrastruktury KSE postępuje zbyt wolno w stosunku do zapotrzebowania, dlatego przedsiębiorcy zaczynają częściej szukać alternatywnych sposobów zwiększania opłacalności business case’ów. Jednym z dostępnych narzędzi zyskującym popularność jest cable pooling, który pozwala na współdzielenie infrastruktury energetycznej i przyłączenie większej sumarycznej mocy z wielu źródeł niż przyznana moc przyłączeniowa. Rozwiązanie to wspiera optymalizację mocy przyłączeniowych i bardziej efektywne wykorzystanie źródeł wytwórczych.
Jeśli regulacje rynku mocy zostaną doprecyzowane i pozwolą na ich jasną interpretację, magazyny energii staną się inwestycją bardzo atrakcyjną ekonomicznie. Biorąc pod uwagę czerwcową inaugurację ujemnych cen spot energii na RDN w tym roku, rynek świadomie przygotowuje się do nowych możliwości arbitrażu na TGE. Tym samym inwestycje w magazyny energii stały się nośnym tematem w dyskursie na temat Fit for 55. Dodatkowo, ze względu na wzrost wydajności i spadek cen ogniw, sektor magazynów wielkoskalowych oraz mikrobaterii ma znaczący potencjał do bycia wiodącym remedium na niewydolność obecnej infrastruktury elektroenergetycznej.
