Wyroki wydawane przez arbitrów będą zapadać jeszcze szybciej. Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej od czerwca br. wprowadza postępowania przyspieszone.
Automatycznie kierowane do nich będą sprawy, których wartość przedmiotu sporu (WPS) nie przekroczy 80 tys. zł. W ramach procedury przyspieszonej wyrok powinien zapaść w ciągu 6 miesięcy.
Nowa procedura jest odpowiedzią na liczne postulaty przedsiębiorców, bo postępowanie przyspieszone jest rozwiązaniem szczególnie korzystnym dla małych i średnich firm. Na ich niekorzyść przede wszystkim gra czas – zaległości finansowe się piętrzą, więc spory toczące się latami przed sądami powszechnymi dla wielu z nich oznaczają koniec działalności. Dlatego doskonałą alternatywą są dla nich sądy arbitrażowe – spory rozstrzygane przez arbitrów trwają znacznie krócej i w konsekwencji są tańsze. Np. w ubiegłym roku wyrok w jednym z największych w kraju sądów arbitrażowych, czyli w Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie zapadał średnio w ciągu roku. Teraz ten czas skróci się jeszcze bardziej – w ramach procedury przyspieszonej wyrok powinien zostać wydany w terminie 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia lub podpisania protokołu posiedzenia organizacyjnego.
Na czym polega nowa procedura? W założeniu procedury przyspieszone tworzy się do rozwiązywania drobnych i nieskomplikowanych spraw. Postępowanie przyspieszone charakteryzuje się znacznie krótszymi terminami poszczególnych czynności i uproszczeniem podstawowego trybu procedowania. Polega to na powierzeniu sprawy co do zasady tylko jednemu arbitrowi, ograniczeniu przeprowadzania rozprawy lub rezygnacji z niej na rzecz postępowania dowodowego prowadzonego w oparciu o dokumenty, np. dowód z opinii biegłego przeprowadzany jest wyłącznie na podstawie opinii pisemnej. W procedurze przyspieszonej obowiązkowe jest posiedzenie organizacyjne oraz wydanie postanowienia określającego harmonogram postępowania. A komunikacja i doręczenia odbywają się co do zasady drogą elektroniczną.
– Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej zdecydował o wprowadzeniu nowego przepisu, który regulować będzie szybką ścieżkę proceduralną, w odpowiedzi na liczne postulaty przedsiębiorców oraz po analizie zmian wprowadzanych przez wiele instytucjonalnych sądów arbitrażowych w Polsce, jak i w Europie Środkowo-Wschodniej. Mając na uwadze wzrost popularności postępowania arbitrażowego, w naszej ocenie warto maksymalnie skrócić czas trwania arbitrażu – uzasadnia decyzję Agnieszka Durlik, dyrektor generalny SA przy KIG.
Procedura przyspieszona wdrożona przez SA przy KIG została oparta o model opt-out, tj. po spełnieniu określonych kryteriów sprawy o WPS do 80 tys. zł są automatycznie kierowane do trybu przyśpieszonego. W pozostałych przypadkach nastąpi to, jeżeli strony wyrażą na to zgodę. Niezależnie od WPS, na każdym etapie postępowania, strony będą mogły podjąć decyzję o odstąpieniu od stosowania procedury przyspieszonej, co będzie równoznaczne z rozpoznaniem sprawy na zasadach ogólnych. Taką decyzję będzie mógł także podjąć arbiter lub zespól orzekający.
Strony mają również możliwość modyfikowania zakresu zastosowania procedury przyspieszonej. Sąd arbitrażowy może rozstrzygać we wszystkich sporach o prawa majątkowe lub niemajątkowe, które mogą być przedmiotem ugody sądowej, z wyjątkiem spraw o alimenty. Wydany przez arbitrów wyrok ma moc wyroku sądu państwowego. By poddać sprawę pod rozstrzygnięcie arbitrów wystarczy, że tzw. zapis na sąd polubowny znajdzie się w umowie, na fakturze, czy w wymianie korespondencji.