Jak dowodzi nowy raport AICPA & CIMA The changing role and mandate of finance, rola finansów szybko ewoluuje, poszerzając swój zakres, obejmując nowe umiejętności i kompetencje oraz wymagając lepszej współpracy z zespołami w całej organizacji. Jakie są w związku z tym główne wyzwania stojące przed Dyrektorami Finansowymi i jakie możliwości pojawiają się przed nimi w dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym?
Jakub Bejnarowicz, dyrektor regionalny na Europę,
AICPA & CIMA
Badanie The changing role and mandate of finance wskazuje, że kluczowe umiejętności techniczne wysoko wykwalifikowanych finansistów wciąż pozostają „na czasie”. Zrozumienie inwestycji, przepływów pieniężnych i prognozowanego zysku to podstawy, które w połączeniu z obiektywizmem i uczciwością przyczyniają się do tego, że wciąż są cenionymi współpracownikami w organizacjach. Jednak rosnąca złożoność otaczającej nas rzeczywistości popycha zespoły finansowe do rozwijania się w nowych obszarach – od transformacji cyfrowej po inicjatywy w zakresie ESG (ang. environmental, social, governance) oraz realizację strategii biznesowej w celu tworzenia trwałej wartości.
The changing role and mandate of finance jest pierwszą publikacją z serii czterech raportów, które przedstawiają kluczowe tematy wyłaniające się z wywiadów i paneli dyskusyjnych przeprowadzonych w ramach programu badawczego AICPA & CIMA Future of Finance 2.0, analizującego przyszłość profesji finansowej w dobie zakłóceń i niepewności. Kolejne trzy to: The digital journey of finance, Organisational sustainability and ESG i Workplace evolution (publikacja już niebawem).
Liderzy transformacji w organizacjach
Dyrektorzy finansowi coraz częściej włączają się we wdrażanie narzędzi cyfrowych, adaptację nowych technologii oraz procesów związanych z czynnikami niefinansowymi. Mottem przewodnim konferencji ENGAGE CFO Strategy & Innovation Summit 2023, zorganizowanej przez AICPA & CIMA w październiku w Warszawie, było „transformational leadership”. Można je przetłumaczyć jako przywództwo transformacyjne, czyli dążenie do zapewnienia zgodności między celem a wynikami organizacji.
Jesteśmy obecnie świadkami zmiany, w której organizacje myślą szerzej o interesariuszach w kontekście zrównoważonego rozwoju. Coraz ważniejsze jest to, jak firmy są postrzegane przez konsumentów, pracowników i dostawców. Istnieje więc bezprecedensowa szansa na tego typu transformacyjne przywództwo. I to właśnie CFOs oraz liderzy finansów – jako strategiczni partnerzy biznesowi generujący wartość dodaną zarówno w krótkim, jak i długim okresie – są w idealnej sytuacji, aby zapewniać swoim organizacjom drogowskazy do działania i umiejscowić siebie oraz funkcje finansowe w centrum tych transformacyjnych zmian.
Partnering biznesowy
Rola dyrektorów finansowych w tworzeniu strategii, ocenie ryzyka i identyfikacji możliwości, a dzięki temu we wspomnianym już zapewnieniu zgodności między celem a wynikami organizacji, jest kluczowa. W ramach business partneringu CFOs powinni się przyjrzeć, czy firma ma odpowiednio skonstruowany model biznesowy. Podstawą jest właściwe zdefiniowanie celu działalności, ponieważ w wyniku pandemii i obecnych dynamicznych, geopolitycznych zmian na świecie nastąpiła potrzeba zredefiniowania modeli biznesowych.
Warto wyjść od określenia, jaki jest cel organizacji i oceny, czy obecny model biznesowy jest dopasowywany do potrzeb i oczekiwań szerszego grona interesariuszy. Czy dostosowana jest do nich kultura organizacyjna. A także, czy właściwie zdefiniowana jest wartość, którą chcemy dostarczyć i czy na koniec dnia dobrze ją monetyzujemy oraz we właściwy sposób dzielimy się nią z naszymi pracownikami, interesariuszami, a nawet szeroko pojętym społeczeństwem – czyli czy wdrażamy idee zrównoważonego rozwoju i ESG.
Dyrektorzy ds. wartości
Mamy dobry czas dla ekspertów mających szeroką wiedzę biznesową i wykorzystujących odpowiednie technologie, które ułatwiają działanie i zwiększają efektywność. Dyrektorzy finansowi muszą jednak dostosować się do rosnących obowiązków i nowych zadań nie tylko w zakresie technologii i zrównoważonego rozwoju, ale także przywództwa. Aby zapewnić długoterminową wartość, pozytywną transformację organizacji i jej odporność, nie mogą bowiem polegać wyłącznie na swoich kompetencjach technicznych. Muszą doskonalić umiejętności społeczne, by być lepszymi interdyscyplinarnymi współpracownikami. Tylko wtedy będą mogli stać się strategicznymi partnerami ds. wartości, których organizacje tak bardzo potrzebują w aktualnym świecie biznesu.
W tym zakresie świetnym przewodnikiem dla CFOs i ich zespołów mogą się okazać zaktualizowane przez AICPA & CIMA w tym roku Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej (ang. Global Management Accounting Principles, GMAP). W obliczu rosnącej odpowiedzialności, coraz większej skali wyzwań, ale i wielu nowych możliwości, te zasady są latarnią morską, pozwalającą uzyskać lepszy wgląd w podejmowanie decyzji i przebieg procesów, by dzięki temu tworzyć trwałą wartość w organizacjach, w których są implementowane.
Stratedzy decyzji organizacyjnych
Dokument pokazuje, jak dynamicznie zmienia się rola finansów. Następuje digitalizacja, automatyzacja procesów, zespoły finansowe mają dostęp do niespotykanej ilości informacji zarządczych, a umiejętne wykorzystanie dostępnych na rynku narzędzi analitycznych staje się kluczowe, by zdobywać przewagę konkurencyjną. Mowa tu o tzw. agility, czyli zwinności organizacji.
Niezwykle istotne jest to, żeby systemy raportowania, sztuczna inteligencja i automatyzacja były tak skalibrowane, by pozwalały dyrektorom finansowym czy decydentom szybko podejmować kluczowe decyzje. Aktualizacja Globalnych Zasad Rachunkowości Zarządczej pokazuje, że zaufanie do CFOs i ich zespołów nie maleje. Są oni dobrze przygotowani do skutecznego zarządzania właśnie poprzez umiejętność budowania zaufania, a także efektywną komunikację z innymi zespołami i działami w organizacji. Dysponują całym ekosystemem danych i informacji, które są niezbędne do analizy w czasie rzeczywistym i dzięki temu mogą uczestniczyć wspólnie z CEO w procesie strategicznego podejmowania decyzji. Biorą też udział w tworzeniu i redefiniowaniu modeli biznesowych.
Nowe Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej dowodzą, że to najlepszy czas, by liderzy finansów wzięli ster w swoje ręce i wspólnie z CEO i swoimi zespołami generowali wartość dla organizacji w krótkim i długim terminie.