Przedsiębiorstwa i instytucje stopniowo budują świadomość społeczną i nowe kompetencje. Już niedługo bowiem dotknie ich konieczność realizacji działań zgodnych ze standardami ESG, czyli przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym, transformacji energetycznej, tworzenia gospodarki obiegu zamkniętego, promowaniu różnorodności i włączania wykluczonych grup społecznych. Kooperacja z polskimi i zagranicznymi podmiotami, obecność w łańcuchach dostaw firm podlegającym regulacjom związanym ze zrównoważonym rozwojem, sprawi, że w myśleniu i działaniu biznesu musi pojawić się większa otwartość na nowe wyzwania, które wymagają poszerzania wiedzy, w czym pomóc mogą projekty i programy edukacyjne wspierające kształcenie przez całe życie.
Świadomość konieczności ciągłego pogłębiania wiedzy mają wszystkie kraje UE. Na dowód, Komisja Europejska ogłosiła 2023 rok Europejskim Rokiem Umiejętności, podkreślając jednocześnie wagę takich programów jak unijny Erasmus +, odpowiedzialny za sferę edukacji. W Polsce instytucją odpowiedzialną za zarządzanie tym obszarem jest Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE).
Istnieje wiele sposobów nauki nowych kompetencji, począwszy od tradycyjnych szkoleń i kursów, kończąc na samo edukacji poprzez internetowe platformy, kursy online czy nawet aplikacje mobilne. Kluczem jest jednak nie tylko zdobywanie wiedzy, ale również umiejętność jej praktycznego zastosowania i ciągłego doskonalenia. Przy zdobywaniu nowych kompetencji warto wykorzystać możliwości, które dają projekty wspierane w ramach programów zarządzanych w Polsce przez FRSE. Fundacja działa w naszym kraju jako m.in. Narodowa Agencja programów Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności. Z wyliczeń instytucji wynika, że w ciągu 30 lat jej istnienia, dofinansowanie na realizację projektów edukacyjnych wyniosło blisko 2,5 miliarda euro, czyli ok. 11 miliardów złotych, a z programów szkoleniowych skorzystało łącznie blisko półtora miliona uczestników.
Współczesny świat biznesu nieustannie ewoluuje, napędzany przemianami cyfrowymi, rosnącą świadomością ekologiczną oraz ciągłym postępem technologicznym. Wobec tych zmian, uczenie się i zdobywanie nowych kompetencji stają się nie tylko korzyścią, ale wręcz koniecznością.
– Bez względu na to, jak ten świat przyszłości, zawodowy świat, świat profesji, świat przemysłu będzie wyglądać, wszyscy młodzi ludzie wchodzący na rynek pracy przede wszystkim będą musieli umieć współpracować w grupie, nie tylko międzynarodowej, ale i interdyscyplinarnej. Będą musieli również umieć porozumiewać się niewerbalnie, czyli z maszynami – podkreślał dr hab. Paweł Poszytek, dyrektor generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji podczas światowego Forum Ekonomicznego Davos 2023.
– Mówimy więc o rozwoju kompetencjach społecznych, czyli współpracy, nawiązywania kontaktów i komunikacji na różnych poziomach. Ponieważ wchodzimy w cyfrowy świat i będziemy mieli do czynienia z wieloma danymi, trzeba umieć je przeprocesować. Trzeba je umieć zanalizować, czyli wykorzystać umiejętności kognitywne takie jak: kreatywne myślenie, analizowanie, procesowanie. Ważne będą również kompetencje cyfrowe. Od tego nie uciekniemy – dodawał Paweł Poszytek w rozmowie z Dziennikiem Gazetą Prawną.
Cyfryzacja to jedno z głównych narzędzi, które już dzisiaj zmienia sposób, w jaki funkcjonuje współczesny biznes. Firmy muszą być elastyczne i gotowe na adaptację do szybko zmieniających się trendów technologicznych. Zrozumienie nowych narzędzi cyfrowych, umiejętność analitycznego myślenia i interpretacji danych stają się kluczowymi kompetencjami, które pozwalają utrzymać konkurencyjność na rynku.
Zrozumienie tych zagadnień oraz umiejętność integrowania ich w strategie biznesowe stają się kluczowe dla długoterminowego sukcesu przedsiębiorstwa.
Ważne jest dążenie do stworzenia styku między kształceniem a biznesem. Przemysł i edukacja powinny tworzyć jeden ekosystem, który zmierza we wspólnym kierunku. FRSE poszukuje programów i inicjatyw, które w praktyce realizują tę ideę. Przykładem jest EuroSkills – mistrzostwa zawodów branżowych dla najlepszych młodych specjalistów starego kontynentu. W tym roku po raz pierwszy w historii gospodarzem mistrzostw była Polska, a za organizację EuroSkills Gdańsk 2023 odpowiadała właśnie Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
Biznes i przemysł dostarczyły najnowocześniejszy sprzęt, na którym pracowało blisko 600 zawodników z całej Europy. To niezwykle utalentowana młodzież, a ich umiejętności, pasja i kreatywność pozwoliły wykorzystać potencjał tych zaawansowanych maszyn do osiągnięcia ponadprzeciętnych rezultatów.
– W Polsce mamy wielu doskonałych absolwentów uczelni technicznych. Oferujemy im różnorodne programy stażowe i możliwości praktyk zawodowych. Prowadzimy też program „Inżynierki 4.0”, skierowany do obecnych studentek czy zaraz absolwentek uczelni technicznych lub kierunków nauk ścisłych. Angażujemy się w działalności tego typu jak mistrzostwa EuroSkills – mówił Rafał Bień, dyrektor pionu automatyki przemysłowej w Siemens Polska, firmy, która była jednym z partnerów EuroSkills w Gdańsku.
Ważną rolą biznesu jest pomoc w adaptowaniu do zmian i innowacji dla systemu kształcenia branżowego. W ten sposób młodzi specjaliści mogą poznawać najnowsze technologie i przygotowywać się na przyszłe wyzwania swojej kariery zawodowej. Jak podkreśla Rafał Bień, później najlepsi specjaliści bez problemu znajdą pracę w najbardziej renomowanych firmach. – Czempioni z poszczególnych dziedzin są u nas na pierwszych miejscach najbardziej pożądanych pracowników, czy stażystów. Inwestujemy naszą energię, czas naszych inżynierów, w tworzenie ścieżek edukacyjnych i pokazujemy, jakie umiejętności będą potrzebne w przyszłości.
Zdaniem dyrektora Siemens Polska w odpowiedzi na transformację cyfrową, najbardziej poszukiwanymi kompetencjami już wkrótce będą – oprócz ambicji, kreatywności i współpracy w grupie – umiejętność działania w międzynarodowych zespołach rozproszonych, a także komunikatywność, rozumiana jako biegłość w językach programowania. Istotne są też kompetencje związane z transformacją cyfrową pod kątem digitalizacji, czyli umiejętność pracy w chmurze, wszelkie umiejętności związane z technologią cyfrową, edgeową, brzegową. Rośnie też znaczenie znajomości technologii związanych z cyberbezpieczeństwem.
Wpływ rozwoju technologii na przyszłość zawodów branżowych podkreśla także Artur Kordowski, Market Manager w Würth Polska. – Przeżywamy aktualnie rewolucję związaną ze zmianą źródeł energii. Jesteśmy na etapie rozwoju na przykład samochodów elektrycznych. Oferta firm zmienia się wraz z postępem technologicznym, dlatego już na etapie edukacji należy przygotowywać młodych ludzi na spotkanie zawodowe w różnych branżach –od technicznych po budowlane – zaznaczył przedstawiciel partnera tegorocznych EuroSkills.
Cyfryzacja, ESG, rozwój technologii – to obszary, wymagające ciągłego rozwoju. Wiedza i umiejętności, które zdobywamy, pozwalają nam nie tylko przetrwać w zmieniającym się środowisku biznesowym, ale także odnosić sukcesy i kreować przyszłość.